Down Sendromu Hemşirelik Bakım Planı Nasıl Yapılır?
Down Sendromu Hemşirelik Bakım Planı Nasıl Yapılır?
Down sendromu hemşirelik bakım planı için bu hastalığı birçok başlıkta inceleyecek ve hastamız için en iyi bakım planını yapacağız. Normal olarak bir insanda 46 kromozom bulunur. Eğer bireyde 46 yerine 47 kromozom var ise, ortaya down sendromu çıkmaktadır. 21. kromozom, iki yerine üç adet olursa 47 kromozom görülür.
Down Sendromu Nedir?
Down sendromu, 21. kromozomun trizomi olmasından kaynaklanır ve bireyde 47 kromozom görülür. Normalde 46 kromozom olması gerektiği için, 47 kromozom olduğunda vücut ve beyin gelişimi değişir ve hem fiziksel hem de zihinsel sorunlara neden olur.
Down sendromu “Trizomi 21” adıyla da adlandırılır.
Langdon Down, down sendromunu ilk tanımlayan kişi olduğu için bu yüzden onun ismi verilmiştir.
Down Sendromu Belirtileri Nelerdir?
Down sendromu hemşirelik bakım planı için belirtiler hakkında bilgi sahibi olmamız gerekir. Fizik muayene yapılırken şu bulgularla karşılaşılabilir:
- Düzleşmiş yüz veya kafa yapısı
- Brakisefali veya kafa kısalığının görülmesi
- Gözlerin iç açısında epikantal kıvrımların bulunması
- Çıkıntılı bir dil olması
- Kulakların küçük ve displastik olması
- Burnun düz ve kısa bir yapıya sahip olması
- Cildin kuru, çatlamış ve benekli olması
- Küçük burun ve küçük bir ağza sahip olunması
- Gözlerin badem şeklinde görünmesi gibi belirti ve bulgular down sendromunun göstergesi olabilir.
Down Sendromu Tedavisi Nasıl Yapılır?
Down sendromu bir hastalık değildir. Bu yüzden tedavisi söz konusu olamaz. Ancak down sendromunun yol açtığı bazı sorunlar vardır. Bu rahatsızlıklara yönelik destekleyici bir şekilde özel eğitimler verilmelidir. Bu özel eğitimler;
- Kas güçlerini artırmak
- Motor becerileri geliştirmek
- Zekâ düzeyini geliştirmek
- Sosyal gelişimini desteklemeyi içerir.
Down Sendromu Nedenleri Nelerdir?
Kalp yetmezliği hemşirelik bakım planındaki etyoloji kısmı için hastalığın nedenlerine bakmak gerekir. Üreme esnasında anneden 23 ve babadan 23 kromozom olmak üzere 46 kromozom bebeğe geçer. 21. kromozom yumurta veya sperm oluşumunda ayrılamazsa ortaya down sendromu çıkar.
Trizomi 21 varyantında kalıtsal geçiş yoktur fakat translokasyon ve mozaik varyantında kalıtsal geçiş vardır. Kalıtsal geçiş, aile üyeleri arasında geçişin olması demektir.
Down Sendromu Çeşitleri Nelerdir?
Down sendromuna aşağıdaki 3 sitogenetik tür neden olur:
- Translokasyon: Kromozomun kaybolan parçasının, başka bir kromozoma bağlanması sonucunda olan olayın adıdır.
- Trizomi 21: En sık görülen down sendromu türü olmakla beraber, 21. Kromozomun çift değil, trizomi yani üç adet olmasıdır.
- Mozaik Down Sendromu: Bu varyantta ise, bazı hücrelerde 46 kromozom varken; bazılarında ise 47 kromozom vardır. 47 kromozom olan hücrelerdeki fazlalık yine 21. Kromozomun trizomi olmasından kaynaklanır.
Down Sendromu Tanısı Nasıl Konur?
Down sendromunun tanısı, doğum öncesi tarama testleri ve kesin tanı testleri ile konulabilir.
Bu testler şöyledir:
- Laboratuvar çalışmaları
- Sitogenetik çalışmalar
- Floresan In Situ Hibridizasyon (FISH)
- Doğum öncesi tarama
- Nukal yarı saydamlık testi
- Amniyosentez
Down Sendromu Hemşirelik Bakım Planı Nasıl Yapılır?
Down sendromu hemşirelik bakım planı için şu tanıları koyabiliriz:
- Büyüme ve Gelişmede Gecikme
- Öz Bakım Eksikliği
- Sözel İletişimde Bozulma
- Enfeksiyon Riski
Bu Tanılara Göre Hangi Hemşirelik Uygulamaları Yapılmalıdır?
- Down sendromlu çocuklarda kas tonusu zayıf olduğu için enfeksiyon riskine karşı güvenli ortam sağlanmalıdır ve aileye bu konu hakkında eğitim verilmelidir.
- Büyüme takibi yapılmalıdır ve aileye iyi bir gözlemci olmaları konusunda bilgilendirme yapılmalıdır.
- Çocuğun yaratıcılığını ve el becerisini artırmak için aktiviteler yaptırılmalıdır.
- Çocukların sosyal yönünü geliştirmek için sosyal aktiviteler planlanmalıdır.
- Eğitim ne kadar erken başlarsa o kadar çok zekâ gelişimi olacağından, aile bu konuda desteklenmelidir.
- Çocuğun yutma yeteneği değerlendirilir, doğru beslenme şekli ve beslenme programı ile yeme aktivitesi desteklenir.
- Aile, down sendromlu çocuğun bakımı hakkında eğitilir.
- Ailenin bu süreçte moral ve motivasyona ihtiyacı olacağı için güçlü bir destek verilmeli ve rehber olunmalıdır.
Down sendromu hemşirelik bakım planı için hangi hemşirelik tanıları konulması gerekir?
Down sendromu hemşirelik bakım planı için; büyüme ve gelişmede gecikme, öz bakım eksikliği, sözel iletişimde bozulma, enfeksiyon riski tanılarını genellikle koyabiliriz. Bu tanıların hastanın durumuna göre değişebileceğini unutmayın.
